Iran to państwo, które obecnie kojarzy się z restrykcyjnym islamem, ale też coraz częstszymi protestami, mającymi na celu obalenie obecnych zasad. Plakaty od zawsze były skutecznym narzędziem do rozpowszechniana różnych przesłań ideologicznych w okresach rewolucji, wojen itp. W naszym artykule przedstawimy szereg plakatów reklamowych z czasów, kiedy Iran inspirował się Zachodem, kobiety mogły studiować i bez żadnego ryzyka obyczajowego demonstrować swoje poglądy, a zamiast burek nosiły minispódniczki.

Iran – geneza zachodnich inspiracji na plakatach

Plakaty reklamowe zawsze są odzwierciedleniem kultury, otoczenia, a nawet polityki w państwie, gdzie pełnią role nośników informacji. Doskonałym przykładem tej zasady jest Iran, w którym historia rewolucji sięga 1953 roku. Wówczas amerykańskie i brytyjskie służby specjalne wywołały zamach stanu w celu uniknięcia nacjonalizacji przemysłu naftowego. Od tego czasu rządy objął Mohamad Reza Pahlawi, który priorytetowo traktował stosunki z USA i rozpoczął tzw. „białą rewolucję” – zapoczątkowano walkę z analfabetyzmem, kobiety otrzymały prawa wyborcze oraz inne swobody. Odzwierciedlenie zmian w tym czasie można zauważyć na różnego rodzaju irańskich plakatach reklamowych z tego okresu.

Zmierzch wolności irańskich plakatów

Od okresu wcześniej wspomnianej białej rewolucji, która dała początek zacieśnienia stosunków amerykańsko – irańskich aż do przewrotu władzy w 1979 roku, Iran był monarchią konstytucyjną. Przewrót spowodowany był rzekomo niezadowoleniem z ówczesnych rządów – biednych mieszkańców, uczonych religijnych oraz klas bazarowych. Wskutek tego wydarzenia powstała Islamska Republika Iranu. Zmiany nastąpiły także w przekazie plakatów. Wówczas zaczęły one służyć jako środki mobilizacji i komunikacji podżegające do rewolucji, oraz m.in. wojny irańsko-irackiej (1980-88). Bardzo popularną tematyką w irańskich plakatach politycznych aż do obecnych czasów
jest „oczernianie zachodu”.

Plakaty w Iranie – walka o wolność 2022

Mimo wciąż „antyzachodniej” narracji rządu, coraz więcej irańskich obywateli zaczęło tęsknić za czasami swoich rodziców i dziadków, za równymi prawami oraz swobodami. Protesty, które znacznie nasiliły się od października 2022 roku, stały się regularnym elementem irańskiej codzienności. Obecnie główną tematyką irańskich plakatów są ofiary systemu politycznego, hasła przeciwko władzy, a nawet „zmartwychwstała miłość” do Ameryki. Czyżby szykowała się kolejna rewolucja obyczajowa? Ostatnie wydarzenia zmierzają do obalenia obecnych rządów, a także zwróciły oczy całego świata na Iran.